انرژایکس (EnergX) - ترموکوپل‌های پلاتین رادیوم (Platinum Rhodium Thermocouple) یا پلاتینیوم-رودیوم را ترموکوپل‌های فلزی گرانبها با دمای بالا نیز می‌نامند. آنها به عنوان سنسورهای اندازه‌گیری دما استفاده می‌شوند و معمولاً همراه با ترانسمیترهای دما، تنظیم‌کننده‌ها و ابزارهای نمایشگر برای تشکیل یک سیستم کنترل فرآیند برای اندازه‌گیری یا کنترل مستقیم دمای سیال، بخار و گاز و سطوح جامد در محدوده 0 تا 1800 سلسیوس در فرآیندهای مختلف تولید استفاده می‌شوند.

قطر سیم ترموکوپل پلاتین رادیوم 0.5 میلی‌متر و انحراف مجاز 0.015- میلی‌متر است. ترکیب شیمیایی الکترود مثبت آن آلیاژ پلاتین رادیوم است که حاوی 30 درصد رودیوم و 70 درصد پلاتین است و الکترود منفی نیز آلیاژ پلاتین رادیم با محتوای رادیم 6 درصد است، بنابراین معمولاً به ترموکوپل پلاتین-رادیوم مضاعف یا دوبل (double platinum-rhodium thermocouple) معروف است. بیشینه‌ی دمای استفاده درازمدت ترموکوپل پلاتین رودیوم 1600 درجه سانتیگراد و حداکثر دمای استفاده کوتاه مدت 1800 درجه سانتیگراد است.

مزایای ترموکوپل پلاتین-رادیوم

ترموکوپل‌های پلاتینیوم-رادیوم از مزایای بالاترین دقت، بهترین پایداری، محدوده دمایی گسترده، عمر طولانی و محدودیت دمای بالا برخوردار هستند. آنها برای اتمسفرهای اکسیدکننده و بی‌اثر مناسب هستند و همچنین می‌توانند برای مدت کوتاهی در خلاء استفاده شوند، اما نه برای اتمسفر در حال کاهش یا اتمسفر حاوی بخارات فلزی یا غیرفلزی. مزیت آشکار ترموکوپل نوع B این است که برای جبران نیاز به سیم جبرانی نیست زیرا پتانسیل ترموالکتریک کمتر از 3μV در محدوده 0~50 سلسیوس است.

معایب ترموکوپل‌های پلاتین رادیوم

نقطه ضعف ترموکوپل‌های پلاتینیوم رودیوم پتانسیل ترموالکتریک است. نرخ پتانسیل ترموالکتریک کوچک است، حساسیت کم است، استحکام مکانیکی در دماهای بالا کاهش می‌یابد، به آلودگی بسیار حساس است و مواد فلزی گرانبها گران هستند، بنابراین نیازمند سرمایه‌ی اولیه‌ی بزرگ است.

اصول کار ترموکوپل‌های پلاتین رادیوم

اصل کار ترموکوپل پلاتین رادیوم به این صورت است که این ترموکوپل مانند هر ترموکوپل از دو هادی با ترکیبات مختلف متصل به مدار تشکیل شده است و هنگامی که دمای دو اتصال متفاوت است، جریان حرارتی در مدار ایجاد می‌شود. اگر اختلاف دما بین انتهای کار و انتهای مرجع ترموکوپل وجود داشته باشد، ابزار نمایشگر مقدار دمای مربوط به پتانسیل ترموالکتریک تولید شده توسط ترموکوپل را نشان می‌دهد. نیروی حرارتی-الکترومحرکه ترموکوپل پلاتین-رادیوم با دمای انتهای اندازه‌گیری افزایش می‌یابد. استحکام آن فقط به مواد ترموکوپل و دمای هر دو انتها مربوط می‌شود، اما نه به طول و قطر الکترود داغ. ظاهر ترموکوپل‌های مختلف پلاتین-رادیوم اغلب به دلیل نیازهای واقعی در محل متفاوت است، اما ساختار اصلی آنها تقریباً یکسان است. معمولاً از اجزای اصلی مانند الکترودهای داغ، لوله های محافظ عایق و جعبه‌های اتصال تشکیل شده است.

چگونه ترموکوپل‌های پلاتین رادیوم را انتخاب کنیم؟

هنگامی که دمای اندازه‌گیری‌شده در محدوده 1000 ~ 1300 سانتیگراد نرمال است، توصیه می‌شود از یک ترموکوپل پلاتین-رادیوم (پلاتین رادیوم 10-پلاتین) استفاده شود، در حالی که وقتی دمای اندازه‌گیری‌شده در محدوده 1200 ~ 1600 درجه سانتیگراد نرمال است، توصیه می‌شود از یک ترموکوپل دوبل ترموکوپل پلاتین رادیوم (پلاتین رودیوم 30-پلاتین و رادیوم 6) استفاده شود. در این حالت عمر مفید ترموکوپل‌های پلاتین رادیوم را می‌توان در محدوده دمایی مورد استفاده تضمین کرد.

زمینه‌های کاربرد ترموکوپل‌های پلاتین رادیوم

ترموکوپل پلاتین رادیوم به طور گسترده در متالورژی پودر، کوره خلاء، کوره ذوب، کوره فولادی، کوره حمام نمک صنعتی، کوره تف جوشی و سایر تولیدات صنعتی استفاده می‌شود. آنها معمولاً همراه با ترانسمیترهای دما، رگولاتورها یا تنظیم‌کننده‌ها و ابزارهای نمایشگر دما برای تشکیل یک سیستم کنترل فرآیند برای اندازه‌گیری یا کنترل مستقیم اندازه‌گیری دما در فرآیندهای مختلف تولید استفاده می‌شوند.

در این رابطه بخوانید:

• ترموکوپل و RTD
• کابل جبران‌ساز و سیم رابط ترموکوپل BLF ایتالیا
• روش‌های اتصال ترموکوپل به سیستم داده‌برداری
• انواع ترموکوپل و رنگ‌بندی سیم آن‌ها
• کابل عایق معدنی یا مینرال (MI) چیست؟

مشخصات محصول مرتبط: ترموکوپل عایق مینرال با جنس «پلاتین رادیوم» به همراه دوشاخه کوچک پین تخت