راهنمای جامع انتخاب پیکربندی مناسب سنسور دمای RTD

انرژیکس (EnergX) - سنسورهای Pt100 یکی از رایج‌ترین گزینه‌ها برای اندازه‌گیری دقیق دما در صنعت هستند. اما هنگام انتخاب این سنسورها، یکی از پرسش‌های اصلی، مربوط به نوع سیم‌بندی آن‌هاست: دو سیمه، سه سیمه یا چهار سیمه؟ در این مقاله بررسی می‌کنیم که چرا پیکربندی سه سیمه بیشتر از بقیه مورد استفاده قرار می‌گیرد و چه مزایا و معایبی دارد.

---

انواع سیم‌بندی Pt100 و مقایسه آن‌ها

سنسور دما Pt100 دو سیمه

• ساده‌ترین و کم‌هزینه‌ترین نوع اتصال
• مناسب برای کاربردهای عمومی با دقت پایین یا طول کابل کوتاه
• خطای ناشی از مقاومت سیم قابل‌توجه است
• برای کاربردهایی که دقت بالا مهم نیست پیشنهاد می‌شود

سنسور دما Pt100 سه سیمه

• رایج‌ترین نوع اتصال در صنعت
• تعادل بین دقت، قیمت و پیچیدگی
• از یک سیم اضافی برای جبران مقاومت سیم‌ها استفاده می‌شود
• در صورت استفاده از کابل‌های یکسان، مقاومت اضافی سیم‌ها تقریباً خنثی می‌شود
• مناسب برای کاربردهای صنعتی عمومی، کنترل فرآیند، HVAC، نیروگاه‌ها و پتروشیمی‌ها

سنسور دما Pt100 چهار سیمه

• بیشترین دقت اندازه‌گیری را ارائه می‌دهد
• در کاربردهای آزمایشگاهی یا تحقیقاتی مورد استفاده قرار می‌گیرد
• گران‌تر و پیچیده‌تر در نصب است
• استفاده کمتر در صنعت به دلیل هزینه و الزامات خاص نصب

• تعادل بین دقت و هزینه: نوع سه سیمه، خطای کابل را تا حد زیادی جبران می‌کند، بدون آن‌که نیاز به چهار سیم و تجهیزات گران‌تر داشته باشد.
• سازگاری با تجهیزات استاندارد: بسیاری از ترانسمیترها، PLCها و دیتالاگرهای صنعتی برای ورودی سه سیمه طراحی شده‌اند.
• سهولت در سیم‌کشی و نگهداری: در مقایسه با نوع چهار سیمه، سیم‌کشی ساده‌تری دارد و در زمان نگهداری هم مقرون‌به‌صرفه‌تر است.
• پاسخ مناسب در محیط‌های صنعتی: با توجه به شرایط نویزی و محدودیت‌های فضا، سه سیمه گزینه‌ای پایدار و عملیاتی محسوب می‌شود.

دو سیمه:

• در کاربردهای ارزان‌قیمت یا غیرحساس
• طول کابل بسیار کوتاه باشد
• خطای مقاومت سیم قابل چشم‌پوشی باشد

چهار سیمه:

• در کاربردهای آزمایشگاهی یا کالیبراسیون دقیق
• نیاز به کمترین خطا در اندازه‌گیری
• امکان صرف هزینه بیشتر برای تجهیزات دقیق وجود دارد

---

تأثیر کابل، فاصله و نویز بر انتخاب نوع سیم‌بندی

• طول کابل زیاد: باعث افزایش مقاومت و در نتیجه ایجاد خطا در نوع دو سیمه می‌شود. در این حالت، سه یا چهار سیمه توصیه می‌شود.
• شرایط نویزی محیط: در محیط‌های صنعتی، نوع سه یا چهار سیمه با شیلد مناسب، در برابر نویز مقاوم‌تر عمل می‌کنند.
• کیفیت کابل: استفاده از کابل با کیفیت بالا و زوج تابیده، دقت اندازه‌گیری را بهبود می‌بخشد.

---

جمع‌بندی

نوع سه سیمه Pt100 در حال حاضر رایج‌ترین انتخاب در صنعت است زیرا تعادل خوبی بین دقت، قیمت و سهولت نصب ایجاد می‌کند.

اگرچه نوع چهار سیمه دقت بالاتری دارد، اما هزینه بیشتر و نیاز به تجهیزات خاص باعث شده که اغلب در آزمایشگاه‌ها مورد استفاده قرار گیرد.

نوع دو سیمه ساده و ارزان است ولی برای کاربردهایی با دقت بالا مناسب نیست.

---

پرسش‌های پرتکرار 

آیا می‌توان یک سنسور Pt100 سه سیمه را به جای چهار سیمه استفاده کرد؟

بله، می‌توان اما دقت اندازه‌گیری کاهش خواهد یافت. اگر تجهیزات فقط ورودی چهار سیمه داشته باشند، بهتر است از تبدیل مناسب یا سنسور چهار سیمه استفاده شود.

چرا در پروژه‌های صنعتی ایران بیشتر از سه سیمه استفاده می‌شود؟

زیرا هم تجهیزات رایج در بازار ایران برای سه سیمه طراحی شده‌اند، و هم قیمت و کارایی آن متناسب با نیازهای صنعتی کشور است.

آیا تفاوت قیمت زیادی بین سنسورهای سه سیمه و چهار سیمه وجود دارد؟

معمولاً بله. سنسورهای چهار سیمه به دلیل کابل‌کشی بیشتر و دقت بالاتر، قیمت بالاتری دارند.

آیا می‌توان نوع دو سیمه را با کالیبراسیون جبران کرد؟

در بعضی شرایط بله، ولی خطای ناشی از تغییر دما و طول کابل همچنان باقی خواهد ماند و استفاده صنعتی دقیق را محدود می‌کند.

---

اگر به دنبال خرید سنسور Pt100 با سیم‌بندی مناسب و کیفیت تضمینی هستید، حتماً قبل از سفارش با متخصصین انرژیکس مشورت کنید و کاربرد دقیق خود را مشخص نمایید. این انتخاب ساده می‌تواند تأثیر بزرگی بر دقت و پایداری سیستم شما داشته باشد.

برای سفارش انواع سنسور دما، استعلام خود را ثبت کنید.

لینک صفحه محصولات سنسور دما RTD Pt100